Απορρίμματα: η ώρα των ευθυνών

Δελτίο Τύπου

Δράμα, 27 Ιουλίου 2015

Απορρίμματα: η ώρα των ευθυνών.

Στο Δημοτικό συμβούλιο του Ιουλίου -ένα ανά μήνα λόγω θέρους- υπήρξαν δύο σημαντικά θέματα, οι συμβάσεις για να γίνει πράξη η μεταφορά των απορριμμάτων του Δήμου Δράμας στο Παλαιόκαστρο Σερρών και ο στρατηγικός σχεδιασμός του δήμου για την ερχόμενη πενταετία. Επειδή το θέμα των απορριμμάτων είναι τεράστιο και επιφέρει αυξήσεις των δημοτικών τελών λόγω κακού χειρισμού της προηγούμενης και νυν δημοτικής αρχής, επιλέγουμε να μείνουμε σε αυτό μόνο και να τοποθετηθούμε στο επόμενο διάστημα και για το θέμα του στρατηγικού σχεδιασμού και του επιχειρησιακού σχεδίου που θα ακολουθήσει.

Αναφορικά με το ζήτημα των απορριμμάτων λοιπόν, συζητήθηκαν στο ΔΣ οι συμβάσεις βάσει των οποίων θα προχωρήσει ο σχεδιασμός που έχει γίνει, ώστε να κλείσει επιτέλους ο ΧΑΔΑ των Ταξιαρχών, να γλιτώσει ο δήμος Δράμας τα πρόστιμα για τη λειτουργία του και να ξεκινήσει η ανάπλασή του, σύμφωνα με τη μελέτη που υπάρχει ήδη.

Μετά από μία κυκλική πορεία 10 περίπου μηνών, βρεθήκαμε πάλι στο σημείο που ήμασταν τον Οκτώβριο του 2014, όταν εκδόθηκε η πρώτη ΚΥΑ για τη μεταφορά των Αστικών Απορριμμάτων στον ΧΥΤΑ του Παλαιοκάστρου Σερρών. Τότε, η δημοτική αρχή, χρησιμοποιώντας και την αντίδραση των κατοίκων των Σερρών, ενημέρωσε το ΔΣ ότι αυτή η απόφαση θα ανακληθεί, όπως και έγινε το Δεκέμβριο του 2014. Οι πληροφορίες για πίεση από πλευράς της δημοτικής αρχής προς το Υπουργείο για ανάκληση της πρώτης ΚΥΑ δεν είναι από εμάς επιβεβαιωμένες και επομένως δεν θα μπούμε στη διαδικασία να σχολιάσουμε ψιθύρους, ωστόσο, το αποτέλεσμα ήταν η δεύτερη ΚΥΑ να εξαιρεί γενικώς τη Δράμα από τη μεταφορά των απορριμμάτων σε κάποιον υπό λειτουργία ΧΥΤΑ, φέρνοντας το δήμο σε δυσχερή θέση σχετικά με τα πρόστιμα που είχαν ήδη ανακοινωθεί ότι θα επιβληθούν για ΧΑΔΑ που δεν έχουν κλείσει ακόμη, όπως ήταν των Ταξιαρχών. Ακόμη και τότε όμως, ο αρμόδιος εντεταλμένος σύμβουλος του δήμου για την καθαριότητα, μας καθησύχαζε λέγοντας ότι είναι ήδη σε συνεννόηση με το Υπουργείο για λύση στο πρόβλημα. Αυτή η λύση ήρθε με τη χρηματοδότηση με 1 εκατομμύριο ευρώ στο δήμο Δράμας για την προμήθεια, εξεύρεση χώρου φιλοξενίας και λειτουργίας μιας μηχανικής διαχείρισης των αστικών απορριμμάτων, που θα δεματοποιεί τα αστικά απορρίμματα και λόγω αυτής της επεξεργασίας, θα μπορούν αυτά να παραμένουν στον ίδιο χώρο για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Όταν ο δήμαρχος Δράμας, ως πρόεδρος και της ΔΙΑΑΜΑΘ, κάλεσε όλους τους δημάρχους και τις δημοτικές παρατάξεις σε συνάντηση για τη διαχείριση των απορριμμάτων, κάτι που αναγκάστηκε να κάνει μόνο επειδή έπρεπε να ληφθούν αποφάσεις που θα επέφεραν αυξήσεις στα τέλη των δημοτών και σε τέτοια θέματα η δημοτική αρχή προσπαθεί να κρυφτεί πίσω από τις υπόλοιπες παρατάξεις, φάνηκε σαν η δημοτική αρχή να έχει πάρει ήδη τις αποφάσεις της και να προκρίνει τη μηχανική διεργασία με την εμπλοκή ιδιώτη. Ο ιδιώτης μάλιστα θα έπρεπε να βρει το χώρο που θα φιλοξενούσε αυτό το «πάρκο» και με την προμήθεια των μηχανημάτων, η οποία, βάσει των προϋπολογισμών του κ. Μαμσάκου, θα ήταν γύρω στις 450 χιλιάδες ευρώ, θα έμεναν άλλες 550 χιλιάδες από το 1 εκατομμύριο, που θα χρηματοδοτούσε τη λειτουργία της μονάδας ως 31-12-2015. Με δεδομένο ότι η λειτουργία αυτού του πάρκου δεν θα ξεπερνούσε για το 2015 τους 4-5 μήνες, αντιλαμβάνονται όλοι ότι το κόστος για αυτούς τους 4 ή 5 μήνες θα ήταν περίπου 550 χιλιάδες ευρώ, δηλαδή, το λιγότερο 100 χιλιάδες ευρώ το μήνα.

Η πλήρης αντίθεση μέρους των δημάρχων και σύσσωμης της αντιπολίτευσης του δήμου Δράμας, ανάγκασε τον δήμαρχο Δράμας να κάνει πίσω και τελικά, μετά από έξι ώρες περίπου κλειστής (και δυστυχώς όχι δημόσιας) συζήτησης, καταλήξαμε στην πρόταση που υποστήριξαν εξ’ αρχής το Project και η μείζονα αντιπολίτευση του δήμου Δράμας, δηλαδή την ανάληψη πρωτοβουλίας για πίεση στο νέο Υπουργό για νέα ΚΥΑ που θα δίνει λύση στη μεταφορά των απορριμμάτων σε λειτουργούντα ΧΥΤΑ, συγχρόνως με την προετοιμασία για εξεύρεση δημόσιου χώρου (και όχι ιδιωτικού, που οι ψίθυροι πάλι στην πόλη λένε ότι έχει ήδη βρεθεί και είναι σε φάση αδειοδότησης) που θα μπορεί σε περίπτωση που δεν τελεσφορήσει η πίεση στον Υπουργό, να έχουμε ένα plan B.

Τελικώς, φτάσαμε αισίως στο να εκδοθεί πρόσφατα νέα ΚΥΑ, που τελικά στέλνει τα Αστικά Απορρίμματα της Δράμας στο ΧΥΤΑ Παλαιοκάστρου Σερρών. Σημειώνουμε απλά ότι ο εντεταλμένος σύμβουλος του δήμου Δράμας για θέματα καθαριότητας επέμενε ότι η μεταφορά θα είναι πολύ κοστοβόρος και άρα το ποσό που θα μετακυλιστεί στους δημότες θα είναι μεγαλύτερο από τη λειτουργία της μηχανικής διαχείρισης. Επίσης, σημειώνουμε ότι στις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης ότι είναι προτιμότερο να βρεθεί ένας δημόσιος χώρος για την τοποθέτηση της μηχανικής διαχείρισης, η δημοτική αρχή απαντούσε ότι δεν υπάρχει χρόνος να βρεθεί και τυχόν χρήση του σημερινού ΣΜΑ-ΚΔΑΥ για τέτοια διαδικασία απαιτεί περισσότερο του 1,5 εκατομμυρίου ευρώ μόνο για τη διαμόρφωση του χώρου.

Ερχόμαστε λοιπόν στο δημοτικό συμβούλιο της 22ας Ιουλίου.

Δόθηκε στους δημοτικούς συμβούλους ως έκτακτο, ένα θέμα που αφορά την υπογραφή σύμβασης με τη ΔΙΑΑΜΑΘ, ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ, που θα αφορά τη χρήση μελετητικού υποβάθρου και επιστημονικού προσωπικού της ΔΙΑΑΜΑΘ, προκειμένου με το 1 εκατομμύριο που χρηματοδοτήθηκε ο δήμος Δράμας για τη μηχανική διαχείριση, να γίνουν οι απαραίτητες προμήθειες των μηχανημάτων, η διαμόρφωση του χώρου και η ενοικίαση του χώρου που θα στηθεί η μηχανική διαχείριση. Σε αυτή τη σύμβαση, η προμήθεια του ίδιου μηχανήματος που κατά το δήμαρχο Δράμας θα κόστιζε 450 χιλιάδες ευρώ, τώρα προϋπολογίζεται σε 910 χιλιάδες ευρώ, μαζί με το κόστος των ελαφριών κατασκευών που θα απαιτηθούν, όπως στέγαστρα κτλ. Επίσης, το ποσό για την ενοικίαση χώρου (νέου χώρου) για την εγκατάσταση της μηχανικής διαδικασίας, προϋπολογίζεται στις 73.000 ευρώ, ενώ έχει και 17.000 που θα πάνε για τια απαραίτητες μελέτες (τοπογραφικά, περιβαλλοντικά, γεωλογικά κτλ).

Επίσης, στα θέματα της ημερήσιας διάταξης, υπήρχε η υπογραφή της σύμβασης με τον ΧΥΤΑ Παλαιοκάστρου για την εναπόθεση των απορριμμάτων, όπου προϋπολογίζεται η εναπόθεση 19.000 τόνων σκουπιδιών, με 23 ευρώ τον τόνο κόστος, άρα 437.000 ευρώ το χρόνο κόστος, το οποίο θα μετακυλιστεί αναγκαστικά στους δημότες Δράμας, μαζί με κάποιο κόστος μεταφοράς, το οποίο δεν μας απαντήθηκε ποιο θα είναι, αλλά συνδυάζοντας ένα ακόμη θέμα ημερήσιας διάταξης, που προκηρύσσει διαγωνισμό για τη μεταφορά ενός μέρους των σκουπιδιών ως το τέλος του 2015 με αρχική τιμή προσφοράς τις 60.000 ευρώ, γίνεται αντιληπτό ότι αυτό το κόστος για το δήμο Δράμας, με δικά του φορτηγά και δικούς του οδηγούς είναι μόνο τα πετρέλαια, τα οποία δύσκολα θα ξεπεράσουν τα 12.000 ευρώ για αυτό το πεντάμηνο, άρα 25.000 ευρώ περίπου το χρόνο. Το συνολικό κόστος λοιπόν για μεταφορά και εναπόθεση των σκουπιδιών στο ΧΥΤΑ Παλαιοκάστρου είναι περίπου 460.000 ευρώ ετησίως, το οποίο ποσό θα πρέπει να μετακυλιστεί στους δημότες, βάσει των όσων ισχύουν.

Τα ερωτήματα που τίθενται είναι πολλά:

1.      Πώς μέσα σε ένα δίμηνο έχουμε αυτήν την ιλιγγιώδη αύξηση περίπου 100% του προϋπολογισμένου ποσού; Ο κ. Μαμσάκος πρέπει να μας απαντήσει αν μας κορόιδευε τότε (για να δείξει ότι η λύση της μηχανικής διαδικασίας είναι χαμηλού κόστους) ή μας κοροϊδεύει τώρα, για να δικαιολογήσει το λόγο που ενώ θα έχουμε μεταφορά στις Σέρρες, επιμένει στη μηχανική διαδικασία και στην προμήθεια μηχανημάτων ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ.

2.      Πώς, από εκεί που ο χρόνος δεν έφτανε και χρειαζόταν 1,5 εκατομμύριο για τη διαμόρφωση του χώρου φιλοξενίας της μηχανικής διαδικασίας, μπορέσαμε με 73 χιλιάδες ευρώ μόλις να δώσουμε λύση; Μπράβο στη δημοτική αρχή…όταν θέλει, κάνει θαύματα.

3.      Πώς ο εντεταλμένος σύμβουλος του δήμου για την καθαριότητα διατείνονταν ότι η μηχανική διαδικασία θα είναι πιο οικονομική από τη μεταφορά στο ΧΥΤΑ Παλαιοκάστρου και άρα οι δημότες με τη μηχανική διαδικασία θα επιβαρύνονται λιγότερο, όταν μαθηματικά προκύπτει ότι το κόστος στη μηχανική διαδικασία θα ήταν υπερδιπλάσιο από ότι για τη μεταφορά; Αυτή είναι η πολιτική που θέλει η δημοτική αρχή να ακολουθήσει, δηλαδή η μετακύλιση του βάρους στους δημότες, όταν μάλιστα πρόκειται για βάρος που δεν τους αναλογεί;

4.      Ποιος έκανε την εκτίμηση για τους 19.000 τόνους σκουπίδια ανά έτος και με ποιο τρόπο; Σημειώνουμε ότι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 18.500 περίπου τόνους πριν την ένταξη του Σιδηρονέρου στο δήμο Δράμας και πριν την έναρξη της Ανακύκλωσης, η οποία δια στόματος Διευθυντής της ΔΙΑΑΜΑΘ, κ. Βογιατζή, είναι περίπου στο 10% των απορριμμάτων. Επίσης, για μια περίοδο πριν την κρίση, η οποία εκ των πραγμάτων, και αυτό αποτυπώνεται σε όλες τις έρευνες, έχει μειώσει τον όγκο των απορριμμάτων. Ή λοιπόν η δημοτική αρχή θεωρεί ότι οι κάτοικοι του Σιδηρονέρου πετούν αδιάκοπα σκουπίδια και έχουν αυξήσει κατακόρυφα τον όγκο των σκουπιδιών ή δεν ξέρουν ότι γίνεται ανακύκλωση στην Δράμα ή νομίζουν ότι τη Δράμα δεν την πιάνει η κρίση. Και πόσο δύσκολο ήταν τελικά να μετρήσουν σε μια μέση μέρα (ή σε κάποιες μέσες ημέρες) πόσα απορρίματα παράγονται στο δήμο και να έχουν μια ακριβή εκτίμηση;

5.      Ποιος έκανε την διαπραγμάτευση με το ΧΥΤΑ; Προφανώς, ο δήμαρχος Δράμας θεώρησε ότι οι 19.000 τόνοι που εκτιμήθηκαν ετησίως μπορεί να είναι και λίγοι, οπότε στη σύμβαση που μας κάλεσαν να υπογράψουμε έχουν ως κλειστό το 19.000 τόνους ανά έτος, που σημαίνει ότι ακόμη και αν οι εκτιμήσεις μας είναι ορθές και κινηθούμε περίπου στους 17.500 τόνους ετησίως, οι δημότες της Δράμας θα πληρώσουν για 19.000 τόνους.

6.      Ποιοι θα λογοδοτήσουν για τα τόσα χρόνια καθυστέρηση στην πολιτική για τα απορρίμματα; Οι δημότες θα κληθούν να πληρώσουν και όταν πληρώνουν πρέπει να γνωρίζουν ότι τόσο η σημερινή δημοτική αρχή όσο και η προηγούμενη έκαναν ολέθρια λάθη, τα οποία ασφαλώς οφείλονται στην πολιτική τους ατολμία και την πελατειακή μικροπολιτική που ακολούθησαν όλα αυτά τα χρόνια.

Δυστυχώς, απαντήσεις δεν πήραμε σε όλα αυτά τα ερωτήματα ή όσες πήραμε ήταν ανεπαρκείς. Αναγκαστήκαμε δε να ψηφίσουμε τη σύμβαση με το ΧΥΤΑ Παλαιοκάστρου μόνο επειδή η καθυστέρηση στη μεταφορά των απορριμμάτων του δήμου θα επιφέρει πρόστιμα και ενδεχόμενα την στέρηση των πόρων για την ανάπλαση του ΧΑΔΑ Ταξιαρχών.

Τα ερωτήματα που τίθενται είναι αμείλικτα. Και δυστυχώς, όπως δεν παίρνουμε απαντήσεις μέσα στο δημοτικό συμβούλιο από τη δημοτική αρχή σε όσα τη ρωτάμε, έτσι δεν θα πάρουν και οι πολίτες τις απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω. Ας θυμούνται ωστόσο εκεί στο δημαρχείο ότι οι πολίτες εκτός από απαντήσεις που ζητούν, δίνουν και τις δικές τους απαντήσεις. Στις κάλπες κάθε πέντε χρόνια.