Ημέρα εθνικής μνήμης η 19η Μαΐου

Ο ελληνισμός του Πόντου είχε έντονη οικονομική άνθηση στην ευρύτερη περιοχή του Εύξεινου Πόντου με αποτέλεσμα την πνευματική και καλλιτεχνική του αναγέννηση. Η Τραπεζούντα αποτελούσε το σταυροδρόμι της εμπορικής κίνησης μεταξύ Δύσης και Ανατολής και έλεγχε το 40% του εμπορίου της Περσίας. Το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας, που είχε ιδρύσει το 1682 ο μεγάλος Τραπεζούντιος δάσκαλος του Γένους Σεβαστός Κυμινήτης έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πνευματική και ηθική ανάπλαση των Ελληνοποντίων. Στις αρχές του 20ού αιώνα δεν υπήρχε ποντιακό χωριό χωρίς δικό του σχολείο και δική του εκκλησία. Το ελληνικό τυπογραφείο, το οποίο εγκαταστάθηκε το 1880 στην Τραπεζούντα, συνέβαλε αποφασιστικά στην ανάπτυξη της εθνικής συνείδησης ενώ πλήθος θρησκευτικών, εκπαιδευτικών και φιλανθρωπικών ιδρυμάτων λειτουργούσαν στην περιοχή.

Ωστόσο, η μεθοδευμένη εξόντωση και οι συστηματικές διώξεις κατά των Ελλήνων του Πόντου με μετατοπίσεις των πληθυσμών, δολοφονίες, λεηλασίες,  πυρπολήσεις χωριών, εξοντωτικές εκείνες οδοιπορίες μέσα στο χιόνι των γυναικόπαιδων και των γερόντων –οι άνδρες βρίσκονταν ήδη στα τάγματα εργασίας ή στο στρατό– συνετέλεσαν ώστε πολλοί να πεθάνουν από τις κακουχίες.

Από τους 697.000 Πόντιους που ζούσαν το 1913 στον Πόντο, περισσότεροι από 353.000, δηλαδή ποσοστό μεγαλύτερο από το 50%, θανατώθηκαν μέχρι το 1923 από τους Νεότουρκους και τους Κεμαλικούς στις πόλεις και τα χωριά, στις εξορίες και τις φυλακές, καθώς και στα τάγματα εργασίας, τα λεγόμενα «αμελέ ταμπουρού».

Κι όμως, η γενοκτονία των Ποντίων, το έγκλημα αυτό κατά της ανθρωπότητας παραμένει ατιμώρητο.

Οφείλουμε ωστόσο, να διατηρήσουμε όλοι ζωντανή την ιστορική μας μνήμη και να αποτίσουμε φόρο τιμής στους προγόνους μας.