“Αυτό το λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλο κανένα, μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί του Εικοσιένα”
Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 είναι μια από τις πιο περήφανες στιγμές του Ελληνικού έθνους. Και πριν το 1821 είχαν γίνει προσπάθειες επανάστασης, ακόμη και υποβοηθούμενες από ξένες δυνάμεις. Η Επανάσταση του 1821 όμως πέτυχε λόγω της ύπαρξης των Ελληνικών Γραμμάτων και της αδιάσπαστης ελληνικής γλώσσας που μιλούσαν οι πρόγονοί μας, λόγω του σημαντικού ρόλου της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης, λόγω της Φιλικής Εταιρείας και της συνεισφοράς του ελληνικού Διαφωτισμού, λόγω της ύπαρξης ετοιμοπόλεμων αγωνιστών (Αρματολοί και Κλέφτες), λόγω της οικονομικής ανάπτυξης των Ελλήνων (άνθηση του εμπορίου από δικούς μας εμπόρους και πλοιοκτήτες) και λόγω του Φιλελληνισμού. Προπαντός όμως πέτυχε διότι η Επανάσταση του 1821 κατέστη για πρώτη φορά καθαρά ελληνική υπόθεση, που δεν προϋπέθετε τη συμφωνία με μια από τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής για παροχή στρατιωτικής και οικονομικής υποστήριξης.
Ήταν μία Εθνική Επανάσταση.
Η υποστήριξη των Ευρωπαϊκών χωρών ήλθε, βεβαίως, στην πιο κρίσιμη στιγμή (Ναυμαχία του Ναβαρίνου), ως αναγνώριση του σκληρού αγώνα των Ελλήνων να φτιάξουν ελεύθερο κράτος και ως αποτέλεσμα της λαϊκής υποστήριξης που είχε η Επανάσταση σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και στην Αμερική, αλλά και λόγω του ότι η υπόσχεση του Σουλτάνου να δώσει στην Αίγυπτο την Κρήτη και την Πελοπόννησο –αν ο Ιμπραήμ κατάπνιγε την Επανάσταση– έθιγε και τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα. Αυτό το τελευταίο, σε συνδυασμό με όλα που αναφέρθηκαν παραπάνω, μας διδάσκει ότι επιτυγχάνουμε ως Κράτος μόνο αν στηριζόμαστε στις δικές μας δυνάμεις.
Είναι αλήθεια ότι όλα πρέπει να ειπωθούν για την Ελληνική Επανάσταση και να μην κρύψουμε τίποτε. Να μην κρύψουμε ούτε τις έριδες, ούτε τους φατριασμούς, ούτε τους Εμφυλίους, ούτε τους αγώνες για εσωτερική επικράτηση των οπλαρχηγών ανάλογα με την καταγωγή τους, ούτε την αντιπαλότητα πολιτικών και καπεταναίων. Αλλά, ειδικά στον εορτασμό των διακοσίων χρόνων από την κήρυξη της Επανάστασης, το βάρος και η προβολή πρέπει να δοθούν στα θετικά στοιχεία, τα μόνα που μπορούν να ενισχύσουν την αυτοσυνειδησία και την εθνική περηφάνεια (που πρέπει να έχει ένας λαός, όποιος και αν είναι, για να επιζήσει).
Αυτές τις μέρες τιμούν την Ελλάδα και την Απελευθέρωση όλες οι χώρες του κόσμου, και αυτό έχει τη σημασία του και τη χρησιμότητά του. Έλληνες ζουν εκατομμύρια σε άλλες χώρες και πρέπει να αισθάνονται περήφανοι για την πατρίδα τους και το ποιόν τους, και όχι μόνο από συναισθηματική ανάγκη. Ας βάλουμε στην άκρη λοιπόν τις διαφωνίες σχετικά με το 1821. Χρόνος υπάρχει στο μέλλον για τις συζητήσεις που θα αναδείξουν και τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία εκείνης της περιόδου. Και οι επιστήμονες, οι ιστορικοί και οι ερευνητές είναι ελεύθεροι να πουν τη γνώμη τους και να εξάγουν τα ιστορικά τους συμπεράσματα, που δεν θα πρέπει να τα φοβόμαστε.
Σήμερα, όμως, 200 χρόνια ακριβώς μετά την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, ας κρατήσουμε το εορταστικό πνεύμα. Και ας επαναλάβουμε με περηφάνια τους στίχους του Κωστή Παλαμά:«Αυτό το λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλο κανένα, μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί του Εικοσιένα».
